[KomploTeorileri] Türkiye, ABD'ce izlenecekmiş

Nurullah AYDIN
10 Ocak 2010

T�RK�YE; ABD�ce �ZLENECEKM��!

ABD Uluslararas� Dini �zg�rl�kler Komisyonu 2009 raporunda dini
�zg�rl�kleri k�s�tland��� gerek�esiyle T�rkiye, izlenecek �lkeler
listesine al�nm��t�.

Raporda, �zel endi�e uyand�ran �lkeler listesi de bulunuyor ve komisyonun
tavsiyesini dikkate al�rsa ABD D��i�leri Bakanl��� taraf�ndan bu listede
yer alan �lkelere belli yapt�r�mlar uygulanabiliyor. T�rkiye ve Rusya'n�n
da dahil edildi�i izleme listesi ise insanlar�n istedi�i gibi ibadet etme
hakk�n�n riskli oldu�u �lkelere i�aret ediyor ve bir �e�it uyar� niteli�i
ta��yor.

Ge�en y�l izleme listesinde olan Banglade�, �lkedeki iyile�meler g�z �n�ne
al�narak listeden ��kar�ld�. �zleme listesinde T�rkiye, Rusya, Laos,
Somali, Tacikistan, Venezuela, Afganistan, Belarus, K�ba ve M�s�r
bulunuyor.

�zel endi�e uyand�ran �lkeler listesinde ise Nijerya, Myanmar, �in,
Eritre, �ran, Irak, Kuzey Kore, Pakistan, Suudi Arabistan, Sudan,
T�rkmenistan, �zbekistan ve Vietnam yer al�yor.

T�rkiye'nin izleme listesine laikli�i yorumlama �ekli �er�evesinde girdi�i
raporda yer al�rken, bu durumun dini �zg�rl�k ihlalleriyle sonu�land���
ifadesi kullan�l�yor.

Raporda, �niversitelerde t�rban tak�lmas�na izin verilmesi y�n�ndeki
h�k�met �abas�n�n Anayasa Mahkemesi taraf�ndan geri �evrildi�i de yer
ald�. Raporda ayr�ca, h�k�metin, dini az�nl�klar� yasal varl�klar olarak
tan�may� reddetti�i ve polisin M�sl�man olmayan topluluklar�n yasal ve
dini haklar�n� etkili bir bi�imde bast�rd��� iddia ediliyor.

Dini az�nl�klar�n mal sahibi olma, kendi din adamlar�n� yeti�tirme, dini
e�itim verme haklar�n�n k�s�tland��� ileri s�r�len raporda, T�rk
devletinin laikli�i yorumlama �eklinin, baz� dini �zg�rl�k ihlalleriyle
sonu�land���, bu durumdan hem dini �o�unlu�un hem de dini az�nl�klar�n
pay�n� ald��� bildiriliyor.

Raporda, Komisyon �yelerinin 2006 y�l�nda T�rkiye'yi ziyaret etti�i ve
dini liderlerle yap�lan g�r��melerde, �zellikle son 10 y�lda dini
�zg�rl�kler konusundaki ilerlemelere i�aret ediliyor. Ancak S�nni M�sl�man
toplum ile Alevilerin ve H�ristiyanlar�n durumuna bak�ld���nda, dini
�zg�rl�kler konusundaki endi�elerin devam etti�i savunuluyor.

Komisyon raporunda, ABD Ba�kan� Barack Obama y�netiminden, uluslararas�
dini �zg�rl�klerden sorumlu bir �zel temsilci atamas�n� da talep ediliyor.
T�rkiye'nin laiklik anlay���n�n Amerikan sisteminden farkl�l�k g�sterdi�i
ve T�rk anlay���na g�re kamu hayat�ndaki dini faaliyetler �zerinde devlet
kontrol�n� temsil etti�i� ileri s�r�l�yor.

T�rkiye'deki Musevilerin di�er M�sl�man n�fuslu �lkelere k�yasla �ok daha
iyi ko�ullarda bulundu�u belirtilen raporda, ABD'nin Irak Sava�� s�ras�nda
T�rk medyas�nda ve toplumunda �Yahudi kar��t�� yakla��mlar�n yo�unla�t���
ve bu y�l �srail'in Gazze'deki askeri operasyonlar� s�ras�nda da ayn�
yakla��m�n tekrarlad��� savunuldu. Ba�bakan Recep Tayyip Erdo�an'�n,
Davos'taki paneli terk etmesi de raporda yer al�yor.

Raporda Ergenekon soru�turmas� kapsam�nda ortaya at�lan iddialara ili�kin
de�erlendirmelere de at�fta bulunuluyor..

Komisyon raporunun T�rkiye b�l�m�nde, Amerikan h�k�metinin T�rkiye'yi dini
�zg�rl�kleri ilerletme konusunda yasal reformlar yapmaya davet etmesi
isteniyor..

T�rk h�k�metinin, Fener Rum Patrikhanesi'nin ek�menik stat�s�n� tan�mas�
ve Heybeliada Ruhban Okulu'nu yeniden a��lmas� konusuna da dikkat �ekilen
Komisyon raporunda, Ermeni Patri�i'nin, bir T�rk devlet �niversitesinde
Ermeni dilinde fak�lte a��lmas� y�n�ndeki talebinin kar��lanmas� da yer
ald�. Ba�bakanl�k ve Diyanet ��leri Ba�kanl���'n�n, Alevi toplumuyla yak�n
�al��maya cesaretlendirilmesi, ki�inin hangi dine mensup oldu�unun n�fus
ka��tlar�ndan kald�r�lmas� da tavsiye ediliyor.

ABD di�er �lkelerin ihtiya� ve zaaflar�n� hesaplar, hangi �lkeden neyi ne
zaman isteyeceklerini ve sonu� alabileceklerini iyi bilirler.

Anla��l�yor ki; T�rkiye i�inde zaman ve zemin uygun, bunu de�erlendirmek
istiyorlar. ABD ye k�zmaya gerek yok. Aynaya bakmak gerek.

G�n�N S�z�: Aynada sadece fizi�ini de�il, i� d�nyan� da g�rmeye bak!