Türkiye-Irak Arasında Belge Gerginliği


Maliki, Iraklı direnişçilerle ABD'lileri İstanbul'da buluşturan Türkiye'ye nota verdi, notaya Dışişleri'nin cevabı sert oldu. Türkiye'nin, Iraklı bazı direniş gruplarıyla Amerikalı yetkilileri İstanbul'da bir araya getirdiğine dair basında belgeler yayınlanmıştı.

Irak'la PKK'ya karşı işbirliğini güçlendirmeye çalışan Türkiye, Iraklı direnişçilerle Amerikalı yetkilileri İstanbul'da bir araya getirdiği için Bağdat yönetiminden tepki gördü. Türkiye'yi, ABD Başkanı Barack Obama'ya şikâyet etmekle yetinmeyen Irak Başbakanı Nuri El-Maliki, Ankara'ya nota verip, "Bunun hesabını verin. Teröristlerle işbirliği mi yapıyorsunuz" mesajı gönderdi.


Dünya Bülteni'nde yer alan habere göre Türkiye, Irak ve ABD'nin teröre karşı ortaklığını güçlendirmek için oluşturulan 'üçlü mekanizma' kapsamında taraflar, dün üçüncü kez bir araya geldi. Dışişleri Bakanlığı'ndaki toplantının ev sahipliğini İçişleri Bakanı Beşir Atalay ile Türkiye'nin Irak özel temsilcisi Murat Özçelik yaptı. Toplantıya katılan 16 kişilik Irak heyetine ulusal güvenlikten sorumlu bakan Şirvan El-Vaili başkanlık etti. Irak heyetinde Kürt Bölgesel Yönetimini temsilen general Necib Osman da yer aldı.

Toplantıdaki ABD heyetine Irak'taki Çokuluslu Gücün Komutan Yardımcısı general Steven Hummer başkanlık etti. Toplantı, Maliki yönetiminin, İstanbul'da Iraklı direnişçi grupların Türk ve ABD'li yetkililerle bir araya gelmesine gösterdiği tepkinin gerilimi altında başladı. Toplantının hemen öncesinde Ankara'ya nota verip, "Iraklı direnişçilerle Amerika arasında arabuluculuk mu yapıyorsunuz. Teröristlerle işbirliği içindesiniz" çıkışında bulunan Maliki, notaya en kısa zamanda yanıt istedi. Maliki'ye anında yanıt veren Ankara, "Kimlerle toplantı yaptığımız sizin bilginiz dahilindeydi. Olayı çarpıtmayalım. Türkiye asla teröristlerle işbirliği yapmaz" adedi.

Üçlü mekanizma toplantısında da, Bakan El-Vaili, Türkiye'nin Iraklı direnişçilere yakın durmasının kendilerini 'kırdığını' dile getirdi. Vaili'ye Türk yetkililerin yanıtı ise, "Türkiye, Irak'ın bütünlüğü için tüm gruplarla temasını sürdürecek. Bağdat yönetiminden habersiz iş yapıldığını düşünmek büyük yanlışlık olur" şeklinde oldu.

Öte yandan toplantıda, Atalay Bağdat'a iletilen 150 kişilik PKK'lı listesinden Türkiye'ye iadesini istedi. Atalay'ın Vaili'den PKK'yı resmen "terör örgütü" olarak tanımalarını istedi.

Dışişleri'nden Irak'a sert cevap

Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin, ''Irak'ın toprak bütünlüğünü ve siyasal birliğini zedeleyici ve istikrarını bozucu bir faaliyeti desteklediğinin söz konusu dahi edilmesinin kabulünün hiçbir biçimde mümkün olmadığını'' açıkladı.

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin, ''Irak'ın siyasal birliğine, toprak bütünlüğüne ve ekonomik refahına en fazla önem veren ülkelerin başında geldiği'' belirtilerek, ''Irak'taki siyasi süreci desteklemek amacıyla Iraklı muhalif gruplara yönelik tüm girişimler her zaman Irak hükümetiyle karşılıklı temas, istişare, işbirliği ve bilgilendirme tahtında yürütülmüştür'' denildi.

Açıklamaya şöyle devam edildi:

''Dolayısıyla, ülkemizin Irak'ın toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini zedeleyici ve istikrarını bozucu bir faaliyeti desteklediğinin söz konusu dahi edilmesinin kabulü hiçbir şekilde mümkün değildir. Türkiye, Irak makamlarıyla sürdürdüğü işbirliğine büyük değer ve önem vermektedir.

Türkiye Cumhuriyeti bundan böyle de kendisiyle ve bölgeyle barış içinde, istikrarlı, müreffeh, siyasi birlik ve toprak bütünlüğünü güvence altına almış, demokrasiyle yönetilen bir Irak'ın uluslararası camiada hakettiği yerini alması için Irak hükümetinin bu yöndeki çabalarına katkı vermeye devam edecektir.''

Iraklı direnişçilerle arabuluculuk haberini duyuran Dünya Bülteni, protokolün belgesini yayınlamıştı.


DÜNYA BÜLTENİ'NDE YAYINLANAN BELGE

Dünya Bülteni'nde yayınlanan Türkiye'nin arabuluculuğuyla yürütülen Iraklı direnişçilerle ABD yetkilileri arasında yapılan görüşmeler sonrası imzalanan protokol metninde ilginç ifadeler yer alıyor. Besmele ile başlayan belgenin altında Irak Direniş Siyasi Konseyi'ni Temsilen, Amerikan hükümetini temsilen ve Türk hükümetinin temsilcisinin şahitliğiyle parafları altında üç imza bulunuyor. İmzalanan protokolün içeriği ise şöyle:

Irak Direniş Siyasi Konseyi, Türk tarafına pazarlıklar çerçevesinde 15 temsilci/siyasi lider ismi verecektir. Şayet görüşme yapan heyet tutuklanırsa, Irak'ta hareket ederken yahut Irak'tan ayrılırken bu isimler tutuklanırsa Türkiye tarafı Amerikalı yetkililerle temasa geçip sorunu çözecektir. Eğer görüşme heyeti Irak makamları tarafından tutuklanırsa Türk ve Amerikan tarafları Irak hükümeti ile temasa geçip ekibin serbest bırakılmasını sağlayacaktır.

Türk tarafı ile koordineli olarak taraflar müzakere heyetinin düzeyini (teknik, uzman, siyasi, komutan) belirleyecektir. Türk tarafı ile koordineli olarak müzakereden on gün önce görüşmenin yeri belirlenecektir. Taraflar arası yapılacak müzakerelerin süresi Haziran 2009 tarihini aşmayacaktır.

Taraflar Türk tarafının arabulucu ve garantör olduğu konusunda anlaşmıştır. Irak Direniş Siyasi Konseyi garantör olarak başka taraflar da talep edebilir. Taraflar görüşmelerin gizli olduğu, tamamının yahut bir kısmının basına sızdırılmayacağı konusunda uzlaşmıştır. Böyle bir şey ancak tarafların anlaşmasıyla olacaktır. Oturumlar sırasında taraflar ses kayıt cihazı veya görüntü çekim cihazı kullanmayacaktır.

Amerikan tarafı, pazarlık süresi boyunca başka hiçbir Sünni direniş grubu ile pazarlık yapmayacaktır. Bu süreç zarfında direniş konseyine diğer direniş gruplarıyla görüşme fırsatı tanınmış olacaktır. (Bu madde, Amerikan heyetinin Amerikan hükümetine danışması sonrası onaylanacaktır.)

Irak Direniş Siyasi Konseyi Temsilcisi

Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Temsilcisi

Türkiye hükümeti temsilcisinin şahitliğiyle

İmzaların büyütülmüş hali:

Direniş grupları masaya hangi taleplerle geldi?

Sünni direniş grupları ile Amerikan büyükelçiliği arasındaki koordinasyonu sağladığı iddia edilen Ali Ceburi, Washington Post gazetesine yaptığı açıklamada direniş gruplarının dört ana talebi olduğunu söyledi:

Bu talepler şöyle sıralandı:

ABD hükümetinin, 2003 yılında gerçekleşen işgal için Irak halkından resmen özür dilemesi, bütün tutukluların serbest bırakılması, Irak'ın yeniden imarı için söz verilmesi ve direniş gruplarının siyasi alanda yer almasını sağlayacak reformlara Amerikan hükümetinin destek vermesi.

"Talepler imkansız değildi" ifadesini kullanan Cebari, görüşmelerde başarı sağlanamamasını ABD'nin Irak'ta güç ve etkisini kaybetmesine bağladı.

ABD yetkililerinin Türkiye arabuluculuğunda direniş liderleriyle gerçekleştirdiği bu görüşmelerle ilgili ortaya çıkan haberler Bağdat'ın ise sert tepkisini çekti.

Bağdat'ın İstanbul'da gerçekleşen görüşmeler hakkında Washington'dan bilgi istediği, ve konuyu Amerikalı yetkililerle görüştüğünü ifade edilmişti.



0 yorum:

Yorum Gönder

Yorumlarınızda Kişilik haklarına saldırı,küfür ve benzeri ifadeleriniz yayınlanmamaktadır.Yorumları yazarken İsminizi belirtmeniz önemle duyurulur.