Reconquista zihniyeti 5 asır boyunca Endülüs mirasını yok etmek için elinden geleni yapsa da 20. yüzyılda İspanya’da İslam yeniden filizleniyor. İşte modern İspanyol Müslümanlar ve onlara kucak açan Almodóvar del Río kasabası.
711 yılında fethedilen Endülüs toprakları 1492’ye kadar yaklaşık 8 asır Müslümanların hâkimiyetinde kaldı. Hıristiyanların eline geçtikten sonra bölgede uygulanan Reconquista politikaları yüzünden İslam mirasının izleri yok edildi. Endülüs’te yaşayan Müslümanlar ya din değiştirmeye zorlandılar ya sürüldüler ya da katledildiler.
Katliamlar ve sürgünleri, 5 asır boyunca sürdürülen katı yasaklar takip etti. Ancak İslam’ın İspanya’da yeniden filizlenmesi önlenemedi. Bugün Kordoba yakınlarındaki Almodóvar del Río kasabasında yaşayan küçük bir Müslüman grup Endülüs’ün varisleri olarak bu topraklarda yaşamaya devam ediyor. Almodóvar del Río kasabası Reconquista’dan sonra İspanya’da Müslümanların yaşadığı ilk yer olma vasfını taşıyor. Kasabanın ve burada yaşayan Müslümanların ilginç hikâyesini Hashim Cebrera’nın Derin Tarih dergisinde yayımlanan yazısından öğreniyoruz (Derin Tarih dergisi, Endülüs Özel Sayısı, Kasım 2015).
1970’li yıllarda İslam, İspanya’da yeniden boy göstermeye başlar. Yeni Müslüman olan İspanyollar 1990’lı yılların başlarında Kordoba yakınlarındaki Almodóvar del Río kasabasına yerleşirler. Kasaba İber yarımadasının en eski yerleşim alanlarından birine kurulmuş. Sierra Morena dağının eteklerinde, Guadalquivir nehrinin kıyısında, Kordoba’ya yaklaşık 22 kilometre uzaklıkta yer almakta. Deniz seviyesinden yaklaşık 150 metre yükseklikte bulunan kasaba ayrıca, İber yarımadasındaki Akdeniz ormanlarının en iyi korunmuş alanlarından biri olma özelliğine sahip.
İspanya tekrar nurlanıyor
Bu yeni Müslümanlar Sociedad para el retorno del Islam en España (İspanya’ya İslam’ın dönüşü) adında bir platforma üye olurlar. Ülkede din özgürlüğü yasasının kabul edilmesiyle ilk Müslümanlardan bazıları 1989’da Motril (Granada)’da İspanya İslam Birliği’ni (Junta Islámica de España) kurdular. Birlik, 90'lı yılların başlarında Almodóvar del Río kasabasına taşınarak faaliyetlerini burada sürdürdü. “Junta Islámica” İspanya’da hala İslami kurumsallaşmanın lokomotifidir.
1992 yılında İspanyol devleti ile Müslümanlar arasında bir anlaşma imzalanır. Bu sürgünden sonra Müslümanlarla yapılan ilk resmi temastır. Böylece 5 asırlık yasaklar dönemi tamamen sona ermiş olur. İspanya’nın ilk Müslümanları soykırım ve sürgün travmasıyla silinen veya tahrif edilen Endülüs hatırasına da gönülden bağlıydılar.
Hashim Cebrera’ya göre İspanya Müslümanları için yeni kurdukları kasabaya bir cami yapılması da önemli adımlardan biriydi. “İspanya İslam Birliği Başkanı psikiyatrist Dr. Şeyh Mansur Escudero, Almodóvar kasabasında Cuma namazlarının kılındığı Darüsselam adında bir cami kurdu. 20 yıldır bu cami İslam Birliği, İslami Dokümantasyon ve Yayınlar Merkezi (El Centro de Documentación y Publicaciones Islámicas (CDPI)) ve Helal Enstitüsü’nün (Instituto Halal) merkezi olmuştur.”
Diğer önemli bir adım da kendilerine ait bir yayın merkezi kurarak ihtiyaç duydukları kitapların basımını yapmaları ve Verde Islam adında bir dergi çıkartmalarıdır. Yine dünyadaki İspanyolca ilk İslami internet sitesi (www.webislam.com) de onlar tarafından kurulur. Junta Islámica özellikle tasavvuf ve geleneksel İslam düşüncesiyle ilgili kitaplar basmış. Bunların arasında İbn Arabî, Gazzâli, Ahmed Alevî, Sühreverdî, Ataullah İskenderî, Abdülkerim el-Cili, İbn Meserre gibi klasik dönem âlimlerinin eserleri mevcut. Yine Endülüs’te yaygın olarak kullanılan Maliki fıkhına ait Muvatta ve Riyazu’s Salihin gibi eserler de neşredilmiş.
Her Cuma günü Darüsselam Camii’nde toplanıyorlar
Sabora Uribe, Abdennur Coca, Mansur Escudero ve Abdelkarim Carrasco’nun vefatından sonra da neşriyat projeleri hız kesmeden devam etmiş. Şu anda bu kurumlar merkezlerini (Endülüs Özerk Bölgesi başkenti) Kordoba’ya taşısa da Darüsselam Camii ve Escudero Almodóvar kasabası Müslümanlar için önemini koruyor.
İspanya’da yaşayan Müslümanlar, her Cuma günü Cuma namazı için Darüsselam Camii’nde bir araya geliyorlar. Endülüs’ün yeni Müslümanları burada huzuru ve maneviyatı arıyorlar. Kitaplar okuyarak İslam düşüncesinin temellerini ve İslam’ın Endülüs’te bıraktığı mirası öğreniyorlar. Almodóvar del Río Belediyesi Müslümanlar için şehir mezarlığında küçük bir arsa bile tahsis etmiş.
Junta Islámica cemaati kurulduğu andan itibaren ülkedeki Hıristiyanlarla ve diğer dini cemaatlerle diyaloga özen göstermiş. Bunların arasında Evanjelikler, Budistler, agnostikler ve ateistler bile var. Birlik, ulusal ve uluslararası düzeyde düzenlediği çok sayıda toplantıyla sesini duyurmaya çalışmış.
Escudero Almodóvar kasabası ve orada toplanan Müslümanlar sayesinde İslam bu topraklarda 5 asır sonra yeniden neşvünema buluyor.
KAYNAK Munise Şimşek- DÜNYA BİZİM
0 yorum:
Yorum Gönder
Yorumlarınızda Kişilik haklarına saldırı,küfür ve benzeri ifadeleriniz yayınlanmamaktadır.Yorumları yazarken İsminizi belirtmeniz önemle duyurulur.