Niçin Türkiye Obama için önemli?

Barack Obama'nın Türkiye ziyaretini değerlendiren Financial Times'in yazarı Gideon Rachman'a göre Türkiye ziyareti Obama için AB - ABD zirvesinden daha önemli.

Financial Times gazetesi, ABD Başkanı Barack Obama'nın Londra'daki G-20 zirvesiyle başlayacak Avrupa turunun en önemli durağını Türkiye ziyaretinin oluşturabileceğini yazdı.

Gazetenin internet sayfasında Gideon Rachman imzalı makalede, Obama'nın Avrupa turundaki G-20, NATO ve AB-ABD zirvesinden oluşan üç ayağın çok da önemli sonuçlar vermeyebileceği belirtildi.

Herkesin, bu turun en önemli ayağını Londra'daki G-20 zirvesinin oluşturacağını düşündüğü ifade edilen yazıda, bu düşüncenin yanlış olabileceği, Obama'nın en önemli durağının Türkiye olabileceği kaydedildi.

Obama'nın Türkiye'nin ardından Afganistan'a sürpriz ziyarette bulunabileceğini de öne süren yazar, G-20 ve NATO zirveleriyle AB-ABD zirvesini önemsiz kılan unsurları sıraladıktan sonra, şu görüşleri dile getirdi:

''Geriye bir tek Türkiye kalıyor. Bu, gezinin sonucu önceden tahmin edilmesi en güç bölümü ve ortada büyük soru işaretleri var. Mesela Başkan Obama Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapacağı konuşmayı uzun süredir sözünü verdiği İslam ve batı dünyası arasındaki ilişkilere dair önemli bir açıklamaya dönüştürecek mi? ABD'nin Türkiye'deki popülaritesinin düşmesine yol açan Türk-Amerikan ilişkilerindeki tehlikeli tahribatı giderebilecek mi? Türkiye, İran ve Orta Doğu barış süreci konusunda ne tür bir rol oynayabilir? Ermeni meselesi konusunda ne diyecek."

ABD Kongresi'nin Ermeni tasarısı için ısrarlı bir tutum içinde olduğunu, ABD başkanının adaylığı sırasında Ermeni lobisine sempatik bir yaklaşımı bulunduğunu ifade eden yazar, ''Ancak Başkan Obama ABD-Türkiye ilişkilerinin daha fazla zarar görmemesi için çaba harcayacak'' ifadesini kullandı.

ABD'nin önemli düşünce kuruluşlarından Stratejik ve Uluslararası Etütler Merkezinin (CSIS) yayımladığı kapsamlı Türkiye raporunda, Başkan Barack Obama'ya, 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanımlamaması ve Kongrede bekleyen "soykırım" tasarısını desteklememesi tavsiye edildi...
CSIS merkezinde düzenlenen toplantıda yaklaşık 100 sayfalık raporun genel tanıtımı, eski Demokrat Başkan Jimmy Carter'ın ulusal güvenlik danışmanı Zbigniew Brzezinski ve eski Cumhuriyetçi başkanlar Gerald Ford ve baba George Bush'un ulusal güvenlik danışmanı Brent Scowcroft tarafından yapıldı.

TÜRKİYE'NİN ÖNEMİ WASHİNGTON YÖNETİMİNE 10 MADDE İLE RAPOR EDİLDİ

Raporun kamuoyuna açıklandığı oturuma katılan eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Zbigniew Brzezinski Türkiye'nin önemine vurgu yaparak bunu 10 madde ile dile getirdi. Brzezinski'nin dile getirdiği 10 madde şöyle;

Türkiye, Amerika'nın denenmiş ve gerçek bir müttefikidir.
Türkiye, jeo-stratejik açıdan önemli bir NATO üyesidir.
Türkiye, Avrupa Birliği'ne üye olmaya aday bir ülkedir.
Türkiye, Müslüman ve demokratik bir ülkedir.
Türkiye, bölgede bir istikrar kaynağıdır.
Türkiye, İsrail'in yapıcı bir ortağıdır.
Türkiye İran üzerinde olumlu bir etki unsurudur.
Türkiye, Türki Cumhuriyetlerine örnektir.
Azerbaycan ve Ermenistan arasında arabulucudur.
Türkiye, Avrupa'nın enerji kaynaklarını çeşitlendirmesinde önemli bir konumdadır.

ÖNERİLER

Raporun Obama'ya tavsiyelerde bulunulan bölümünde, "Başkan Obama, Temsilciler Meclisindeki tasarının (Ermeni tasarısının) kabulünü engellemek için harekete geçmezse, tasarıyı desteklerse veya kendisi 'soykırım' sözünü telaffuz ederse, Türkiye'nin cevabı sert olacak ve ilişkilerde kötü bir dönem açılacak" denildi.

Obama'nın, bunun yerine, Türkiye ile Ermenistan arasında yakınlaşmayı desteklemesi ve teşvik etmesi önerildi.

Raporun AB bölümünde, Türkiye-AB ilişkilerinin şu anda kritik bir noktada bulunduğuna işaret edilerek, üyelik müzakerelerinin bu noktada çökmesi durumunda, bunun sonuçlarının olumsuz, sert ve yaygın olacağı dile getirildi. Böyle bir gelişmenin reformlara ve Batı ile ilişkilere zarar vereceği, milliyetçi eğilimleri güçlendireceği ve bunların ABD'nin çıkarlarına aykırı olacağı kaydedildi.

Raporun Orta Doğu bölümünü yazan uzman Haim Malka, Türkiyesiz bir Orta Doğu'nun düşünülemeyeceğini ve Türkiye'nin, BM Güvenlik Konseyindeki üyeliğiyle İran konusunda daha geniş bir rol oynayabileceğini belirtti.

İÇ POLİTİKA

Raporun CSIS Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza tarafından kaleme alınan iç politika bölümünde, Türkiye'de son yıllarda meydana gelen siyasi gelişmeler, AK Parti'nin iktidara gelmesi ve yükselişi, bu partiye karşı açılan kapatma davası ve politik gerginlikler anlatıldı.

''Türk halkının son yıllarda daha dindarlaştığı'' kaydedilen raporda, toplumun daha dindar kesimlerinin önemli ekonomik güç elde ettiği ve AK Parti'nin iktidara gelmesinin, "Anadolu Kaplanları" diye tanınan kitle tarafından desteklendiği ifade edildi.

Raporda AK Parti'nin siyasetteki üstünlüğünün yakın zamanda sona ermesinin beklenmediği, buna karşılık bu partideki gerilemenin, CHP, MHP ve Saadet Partisi'nin işine yarayacağı görüşü dile getirildi.

CSIS raporunda AK Parti'nin, Anayasa'nın kapsamlı bir revizyonuna teşebbüs etmesinin beklenmediği ifade edildi.

Raporda "derin devlet" kavramına ilişkin tartışmaların, 1996'da Susurluk konusuyla ve yakınlarda da Ergenekon davasıyla gündeme geldiği kaydedildi.

Toplantıda, Türkiye'de medyanın baskı altında olduğunun savunulması ve bir medya grubuna geniş vergi cezası verildiğinin hatırlatılması üzerine Aliriza, basın konusundaki gelişmelerden kaygı duyduğunu ve "hükümetin basına ilişkin pozisyonunu yumuşatacağını umduğunu" söyledi.

Türkiye'nin, NATO Genel Sekreterliğine getirilmesine karşı çıktığı belirtilen Danimarka'nın eski başbakanı Anders Fogh Rasmussen'in durumuna ilişkin bir soru üzerine söz alan Türkiye'nin Washington büyükelçisi Nabi Şensoy, diğer adayların avantaj ve dezavantajlarının halen değerlendirilmekte olduğunu kaydederek,

Türkiye'nin Rasmussen konusunda alınmış bir kararının henüz olmadığını ve bu konuda görüşmelerin devam ettiğini anlattı.

ABD Başkanı Barack Obama'nın Türkiye ziyareti sırasında yapacağı açıklamalarda çok dikkatli olması gerektiği yorumları yapılıyor...
Tiraj itibariyle ABD'nin en büyük gazetesi USA Today, ABD Başkanı Obama'nın Müslümün dünyasıyla yeni bir ilişkiyi arayacağı taahhüdünü anımsatarak, "Bunun sonucunda Ankara ve İstanbul'da atayacağı her adım, sarfedeceği her söz çok yakından izlenecek" dedi.

USA Today, Barack Obama'nın Avrupa gezisinin Türkiye'de sona ereceğine işaret ederek halkı yüzde 99'u Müslüman olduğu Türkiye'nin Batı ile doğrudan bağlarının bulunduğunu kaydetti.

Gazeteye konuşan Amerika-İslam İlişkileri Konseyi'nden İbrahim Hooper de "Türkiye'nin her zaman Doğu ile Batı arasında bir köprü gibi görüldü, bölgede bir çeşit istikrarlaştırıcı etki gibi" dedi.

Barack Obama'nın Başkan olarak yaptığı ilk konuşmasında Müslüman dünyasıyla yeni bir ilişkiyi arayacağı taahhüdünde bulunduğunu anımsatan gazete, "Bunun sonucunuda Ankara ve İstanbul'da atayacağı her adım, sarfedeceği her söz çok yakından izlenecek" diye yazdı.

USA Today, bu bağlamda Stratejik ve Uluslararası Etüdled Merkezi'nden Bülent Rıza'nın değerlendirmesini de aktardı. Bülent Rıza "İfadeler çok dikkatli seçilmesi gerekecek" diye konuştu.