Keşmir ve Hong Kong: İngiliz Emperyalizminin Kalıntıları

Keşmir ve Hong Kong, Asya'daki Britanya İmparatorluğu'nun yanlış yönetilen yönetişimin kalıntılarının başlıca örnekleridir. Dünya, özellikle de Birleşik Krallık bu çatışmaları sona erdirmek için büyük çaba sarf etmelidir.

Abdul Rasool Syed

Dünya halen, Asya'da iki büyük çatışmaya tanık oluyor; biri Keşmir'den, diğeri Hong Kong'dan . Bu çatışmaların her ikisinin de kökleri uzun süredir devam eden İngiliz İmparatorluğu'nda saklı. İngiliz emperyalizminin pis mirası hala hayatta ve bu bölgelerde adımları görülüyor. Ünlü bir yazar olan Amy Hawkins , bu gerçeği şöyle ifade ediyor: “Dünya, İngiliz İmparatorluğu'nun ektiği kaosa çarpıyor ve yerliler hala İngilizlerin Hong Kong ve Keşmir'de geride bıraktığı karmaşa için para ödüyorlar”.

Gerçekten de sömürgeci İngilizler Keşmir'de ve Hong Kong'da, ne gerçekten bağımsız bir kimlik ne de anakaraları Hindistan ve Çin'in bir parçası olmayarak büyük bir kozmopolün ortasında kanayan yara oldu. 

Birinci Afyon Savaşı (1839-1842) sırasında 1841’de Hong Kong adası İngiltere tarafından işgal edildi. Birinci Afyon Savaşı'nı sona erdiren Nangkai Antlaşması (Ağustos 1842) ile Qing Hanedanlığı Hong Kong adasını İngiltere’ye bıraktı. İngiltere 1843 yılında Hong Kong adasında koloni kurdu.  Koloni, 1860’da İkinci Afyon Savaşı’ndan sonra Kowloon Yarımadası’na genişledi ve İngiltere’nin eline geçtiğinde daha da genişletildi.

İkinci Afyon Savaşı (1856-1860) neticesinde Qing İmparatorluğu ile imzalanan Peking Konvansiyonu ile İngiltere Hong Kong Kolonisi'ne, Hong Kong Adası'nın kuzeyinde yer alan Kowloon Yarımadasını da kattı. Nihayetinde 1898 yılında Qing İmparatorluğu ile İngiltere arasında imzalanan antlaşma ile İngiltere Kowloon Yarımadası'nın kuzeyinde yer alan, “Yeni Bölgeler” olarak adlandırılan bölgeyi 99 yıllığına kiraladı. Böylece İngiltere’nin Hong Kong kolonisi bugünkü “Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Hong Kong Özel Yönetimi” bölgesi sınırlarına ulaştı. 

Bu, Hong Kong'un 50 yıl boyunca “dış ve savunma meseleleri hariç yüksek derecede özerkliği” anlamına geliyordu. Fakat hem Çin hem de İngiltere'nin göz ardı ettiği şey, uzun bir sömürge ve post-sömürge tarihi boyunca neredeyse sekiz milyon insandan oluşan bir milletin, ne İngiliz ne de anakara Çinli olan kendi başına güçlü bir kolektif hatırasını biriktirmiş olmasıydı. İngilizler ve Çinlilerinkinden çok farklı bir ulusun duygularını geliştirdiler. Kendilerini “Hong Kong” olarak adlandırıyorlar ve şimdi düşmanca ve otoriter merkezi hükümete karşı hakları için mücadele ediyorlar.

Keşmir'deki özerklik durumu

370. Maddeye göre Keşmir, dış politika, savunma veya haberleşme dışında kendi işlerini kontrol etti ve 35A maddesi yabancıların toprak satın almalarını yasakladı.

Benzer şekilde, Keşmir, 1845'te Birinci Anglo-Sih Savaşı patlak verdiğinde İngilizlerin kontrolü altına girdi ve  Keşmir'in ilk devlet başkanı Gulab Singh “yararlı bir arabulucu olarak göründüğünde Sobraon (1846) savaşına kadar kendini uzak tutmaya çalıştı. İki anlaşma imzalandı. İlk olarak, Lahor Eyaleti (Batı Pencap), 10 milyon tazminat karşılığı olarak İngilizlere devredildiğinde , Beas ve Indus arasındaki tepe ülkeleri; İkincisi İngilizler, Gulab Singh'e (Rupi) , Indus'un doğusunda ve Ravi'nin batısındaki tüm tepeli ya da dağlık ülke için 7.5 milyon dolara ulaştılar ”(Keşmir Vadisi).

Amritsar Antlaşması ile Sihler karşı yükümlülüklerden muaf oldu. 1857'de Hindistan'daki İngiliz yönetimine meydan okuyan isyan İngilizlerin işine geldi. Dogra hanedanı, isyancılara sığınak sağlamayı reddetti, İngiliz kadınların ve çocukların Keşmir'de sığınma aramalarına izin verdi ve Keşmir birliklerini İngilizler adına savaşmaya gönderdi.

Buna karşılık olarak İngilizler, Dogra yönetiminin Keşmir’deki başarısını güvence altına alarak onları ödüllendirdi. Bir asır sonra Keşmir, her iki sömürge sonrası devletin kendi topraklarında karşılıklı olarak münhasır bir hak talebinde bulunmasıyla, alt kıtadan İngilizlerin ayrılmasının ardından Hindistan ve Pakistan'ın kanlı savaşı arasında kalmıştır . Bu nedenle, İngiliz emperyalistleri Keşmir sorununu çözmek için kriminal kayıtsızlık gösterdiler ve kasıtlı olarak onu önümüzdeki iki yıl boyunca iki rakip ülke arasında bir çekişme meselesi olarak bıraktılar.

Sonuç olarak, bugün Keşmir, iki nükleer silahlı ülke ile Keşmirliler arasında nükleer bir savaş sebebi olarak durmaktadır, ne yazık ki, İngiliz İmparatorluğu'nun yaklaşık sekiz yıl önce ektiği kaos amacına ulaşmaktadır. Şimdi Hint işgali altındaki Keşmir'de olan bitenler oldukça acıklı. Hindistan hükümeti, daha önce Hindistan Anayasasında korunan bölgenin özel statüsünü aniden iptal etti. Yeni Delhi, Cammu ve Keşmir'de bir dijital ve telekomünikasyon karartması uyguladı, bu yüzden gerçekte neler olup bittiği hakkında çok daha az şey öğreniliyor. Ancak birkaç gün önce, BBC, bölgenin en büyük şehri olan Srinagar'da Cuma namazından sonra göstericilere karşı göz yaşartıcı gaz ve mühimmat kullanan bir video yayınladı. New York Times ayrıca, hastanelerde çalışan personelin ve yerel halkın süt satın almak için dışarı çıktıkları için dövüldüğünü bildirdi.

"Yaşayan cehennem ”

Bu yeni karar uyarınca Keşmir, doğrudan Delhi'den Bir Birlik Bölgesi olarak yönetilecek . Keşmir, 1990'dan 1996'ya kadar doğrudan Delhi’den yönetildiği zamanlarda, yargısız cinayetler, işkence, tecavüz, ortadan kaybolmalar, silahsız göstericilere ateş etme, ev yakmalara, mahsül yakmalara ve büyük ölçüde insan hakları ihlallerine tanık oldu. Bütün siyasi faaliyetler üzerinde tam bir baskı uygulandı. Aynı olayların bu sefer daha yoğun olarak tekrarlama olasılığı yüksek ve net.

Anayasaya göre, sömürge sonrası sömürgecilikten sonrası döneme geçişte Hong Kong ve Keşmir'in yönetişimi arasında bir devamlılık olması gerekiyordu. Her iki bölge de parçası oldukları ülkelerden farklı olarak kabul edildi ve bu nedenle bu temelde özel korumalar aldı. Hong Kong'da, 2047 yılına kadar Hong Kong'lara yaşam tarzını garanti altına almak için “bir ülke, iki sistem” çerçevesi getirildi.

Cammu ve Keşmir'de bu korumalar, Hindistan Anayasası'nda daha da kuvvetlendirildi. Madde 370 ile, Keşmir dış politika, savunma veya iletişim dışında, kendi işlerini kontrol ve Madde 35A ile yabancıların toprak satın alması kısıtlanmıştı.

Tüm bunların üstesinden gelmek için, dünyanın bugün Keşmir ve Hong Kong çatışması şeklinde Asya'da gördüğü, aslında uzun zamandır devam eden İngiliz İmparatorluğu'nun kötü niyetli politikaları sonucudur. 

Kaynak:  globalvillagespace