Corona virüs havada asılı kalarak bulaşır mı?

Hem bilim dünyasının hem de toplumların en çok merak ettiği konulardan biri de yeni corona virüsün (KOVİD 19) havadan bulaşıp bulaşmadığı. Birçok insan son günlerde, “Bir Covid-19 hastasının öksürmesi ya da hapşırması halinde virüs havada asılı kalarak başkalarını enfekte eder eder mi?” sorusunun yanıtını arıyor.

Dünyayı kasıp kavuran corona virüs salgınının ortaya çıkmasından bu yana bilim dünyasını ilgilendiren bir soru var: Virüsün hava üzerinden bulaşması mümkün mü?

Sonuçları bu hafta New England Journal of Medicine (NEJM) adlı tıp dergisinde yayınlanan bir araştırma bu tartışmayı daha da alevlendirdi. Çünkü “Corona virüs havada asılı kalarak bulaşır mı?” sorusunun cevabı hem evet, hem hayır.

Araştırmayı yapan bilim insanları, sonuç makalesinde "SARS-CoV-2 virüsünün aerosol şeklinde yayılabileceği sonucuna" vardıklarını ifade etti. Yani virüs havada minik damlalar ya da katı parçacıklar halinde yayılabiliyor. Ancak uzmanlar, bundan, bir Covid-19 hastasının öksürmesi veya hapşırması halinde virüsün havada kalacağı ve insanlara bulaşabileceği sonucunun çıkarılmaması gerektiğini de vurguladı.

BULAŞMADA 1 METRE KURALI

Kesin olan bir şey varsa o da SARS-CoV-2'nin solunum yollarıyla, örneğin bir hastanın öksürdüğü zaman saçtığı tükürük damlaları ya da vücut teması yoluyla bulaştığı. Zaten sağlık yetkilileri de bu nedenle insanların birbirleri arasında en az 1 metre mesafe bırakmalarını tavsiye ediyor.

“LABORATUVAR ORTAMINDA MÜMKÜN GERÇEK ORTAMDA OLASI DEĞİL”

NEJM’de yer alan çalışmada araştırmacılar virüsün havada üç saat boyunca asılı parçacık halinde yaşayabildiğine dikkat çekti. Araştırmacılar virüsü bir tür spreyle havaya sıkarak bu sonuca ulaştı. Ancak laboratuvar ortamında yapılan bu deneyin gerçekte meydana gelmesi olası değil. East Anglia Üniversitesi'nden Paul Hunter bir hastanın öksürmesi ya da hapşırması sırasında ortaya çıkan "damlacıkların havadaki partiküllere nazaran daha hızlı bir biçimde zemine düşeceğini" zira bunların bir sprey aracılığıyla sıkılan bulutsudan daha ağır olduklarını söyledi.

Hunter'e göre asıl risk bir taşıyıcının çok yakınında bulunmakta ya da üzerinde tükürük damlaları olan zeminlere dokunmakta. Virüs bulaşmış yüzeylere dokunduktan sonra elin yüze götürülmesiyle virüsün böylece burun, göz ya da ağza da bulaştırılması tehlikesi ortaya çıkıyor.

PLASTİK VE ÇELİKTE 3 GÜN, KAĞITTA 24 SAAT YAŞAYABİLİYOR

NEJM'de yayınlanan araştırmada virüsün plastik ve çelik yüzeylerde üç güne kadar ve kağıt üzerinde de 24 saate kadar yaşayabildiği belirtiliyor. Ancak bu yüzeylerden virüs kapmak "virüsün miktarı" ile ilgili. Britanyalı araştırmacı Hunter, "Tavsiyemiz; her ihtimale karşı elleri düzenli olarak ayrıntılı bir şekilde yıkamak" diyor.

Öte yandan virüsün hava yoluyla bulaşma ihtimali de bütünüyle dışlanabilmiş değil. Ünlü ABD'li immünolog Anthony Fauci, "Virüsün havada belli bir mesafe kat edebilecek konumda olduğu fikrini bütünüyle bir kenara atamayız" ifadesini kullanıyor.

Virüsün havadan bulaşabildiği hipotezinin başka çalışmalarla da doğrulanması halinde bu, alınacak önlemleri de kökünden değiştirecek. Örneğin gündelik hayatta hasta olunmadığı halde solunum maskesi takmanın gerekli olmadığı görüşü de değişmek zorunda olacak.

Pasteur Enstitüsü'nden Fransız virolog Etienne Simon-Loriere'e göre, çalışma her halükarda corona virüs hastalarını tedavi eden doktorların ve tüm sağlık çalışanlarının "çok iyi bir biçimde korunması gerektiği" görüşünü doğruluyor.