(anadoluhaber) Kışı Cunda'da yaşamak....

Türkiyedeki cennet Ayvalık, Cunda adasına tatile gelmek bir keyiftir. Sizde bu keyfin bir parçası olun ve yaz tatillerinizi Cunda adasında yaşayın.

Cunda, Balıkesir Ayvalık ilçesine bağlı küçük bir adadır. Göz alabildiğince uzanan sahilleri,sımsıcak güneşi, pırıl pırıl tertemiz denizi ve ada ile bütünleşen yeşili… Harika deniz manzaralı kumsalı, önlerde balıkçı gemileri, diğer tarafta küçücük adaları ile bir doğa cennetidir. Eski taş sokaklar ve taş evleri Osmanlı zamanında şekil almış kent dokusu, daracık sokakları, cumbalı evleri ve konakları Ayvalığı diğer şehirlerden ayıran ve onu farklı ayıran en temel özelliğidir.

Cunda Adasında, geçmişin zerafetli edası ve vazgeçilmez tenini taşıyan tarihi taş evleri, gül rengi ile her caddede renkli işlemeleri ile görebilirsiniz. Cumbaslı demir balkon korkulukları, pencerelerin kafesleri, ahşap veya kesme taş isçilikleri… Gözleri kamaştıran nefis oymalar ile bezenmiş balkonların ayakları üzerindeki işlemeler, dakikalarca izlemeye doyamayacağınız güzelliktedirler.

Cunda adalar şehri Ayvalığın tek yerleşim olan adasıdır. Cunda'nın şehir merkezine olan uzaklığı karayolula 8 km,deniz yolu ile 3 mil mesafededir. Adaya ise dolmuş tekneler ile gidebilirsiniz. Çok sayıda kilise ve manastır bulunan adanın hertarafı çam ve zeytin ağaçları ile bezelidir. Dünyaca ünlü tarihi mekanlardan Taksiyarhis Kilisesi, Agios Yannis ve Panaya Kiliseleri gelince mutlaka görülmesi gereken tarihi mekanlardır.

Konaklamada cunda adası otelleri ve cunda pansiyonları her keseye uygun yapıdadır. İsterseniz tarihi bir Rum evinin pansiyonunda pansiyoner olarak konaklayabilir, istersenizde adanın en lüks otellerinde tatilin zevkini çıkarabilirsiniz

Cunda`nın Tarihçesi

Alibey Adası'nın bugünkü ismi, Kurtuluş Savaşı'nda padişahın 'Yunanlılara teslim olun' emrine karşı gelerek silahlı mücadeleye başlayan ilk birliğin kumandanı Yarbay Ali Çetinkaya'ya ithaftır. Ada daha önce Cunda ve Moshonisia (Kokuluada) isimleriyle tanınıyordu. Piri Reis'in Kitab-ı Bahriyesi'nde bahsettiği Yund Adalarının bu bölgeye ait olduğu tahmin edilmektedir.

Adanın nüfusu 2000 yılı itibariyle 5.000′dir. Ancak bu rakam yazın 20.000′e kadar çıkabilir. Adanın nüfusunun çoğunluğu Girit ve Midilli adalarından 1924 nüfus mübadelesi zamanında göç eden Türkler'den oluşmaktadır. Bu yüzden adanın yaşlı nüfusunun çoğu Rumca(Yunanca)'yı bilmektedir. Son yıllarda ada nüfusu, emeklilik günlerini sakin bir yörede geçirmek isteyen büyük şehir sakinleri tarafından arttırılmıştır.

Eşsiz bir doğal güzelliğe sahip olan ada hakkında ilk bilgi veren Yunanlı tarihçi Heredot, İ.Ö. 459/454 yıllarında yöreden Ekatonisos olarak bahsetmiştir. Adalarda Aıol kenti vardır demekle yetinmiştir. Kentin ve bulunduğu adanın isminden bahsetmemiştir.

Bölgeye gelen yazarlardan tarihçi ve coğrafyacı Stravon (M.S. 21-63/64), Plinius (M.S. 79), Klaodius Ailianos ve Ptolomomaios da eserlerinde adadan bahsetmişlerdir. Ama isim vermemişlerdir. Çünkü yöreyi tam olarak bilmiyorlardı. Yörede iki batık kent bulunmaktadır.

İ.Ö. 1500 yıllarında Yunanistan'dan gelenler Anadolu'nun batı sahillerinde ve adalarında 12 şehir kurmuşlar. Bu kavmin ismi Aiol deniyordu. Bunlar Çanakkale'den Gedize kadar Midilli dahil 12 kent kurmuşlardır. Bu 12 kentten biride Yunt adasının doğusundaki sahilde kurulmuştu. Piri Reis'in 1513 yılında yazdığı "Kitab-ı Bahriye" sinde yöre adalarından Yunt Adaları olarak bahsetmektedir. Piri Reis adaların üzerinde başıboş gezen eşek, at ve kısraklardan esinlenerek bölgedeki adalara Yunt Adaları ismini vermiş olduğu tahmin edilmektedir.

Adaya, Moshonisia da denmektedir. Moshos sözcüğü içinde iki düşünce ileriye sürülmektedir. Birinci görüşe göre yöredeki kokulu bitkilerden yayılan güzel kokulardan ileri gelmektedir. İkinci görüşe göre ise 1530'lu yıllarda büyük adanın batısındaki küçük bir adada Moshas adında kötü ün salmış bir korsan, ailesi ve ortağı ile beraber yaşıyordu.

Korsan, Osmanlı Donanması yöreye gelince adayı terk etmek zorunda kaldı. O tarihten sonra korsanın yaşadığı adaya Moshonisos, bölgedeki adalar grubuna da Moshonisia denmeye başladı. Bu isim zamanla bütün adalara hâkim oldu.
İtalyanca bir sözcük olan "Cunda" sözcüğünün anlamı, Meydan Larousse'da bir denizcilik terimi olarak "yelken açmak" yâ da "işaret sancaklarını çekmek için konulmuş yatay çubukların her iki ucu" anlamına geldiği yazılmaktadır.

M.S. 1770 yılına kadar tarihi belgelerde Yunda(Cunda) hakkında herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. 1770 yılında Osmanlı Donanmasının Çeşme'de Rus donanması ile yaptığı savaşta sağ kurtulan Hasan Paşa ve hafif yaralı üç arkadaşı ile Foça Dikili yolu ile Ayvalık'ın güney kısmına gelirler. Tesadüf olarak Papaz İkonomus'un çiftliğine düşer. Konuklarını çok iyi ağırlayan Papaz ile Hasan Paşanın dostlukları Ayvalıklılara özerklik belgesi verilmesini sağlamıştır
Bu ferman ile iç işlerinde bağımsız bir yapıya kavuşan Rumlar Eylül 1821 yılında çıkan Ayvalık isyanı Adayı da etkilemiş isyandan sonra Rumların bir kısmı kaçmış kalanı da sürgün edilmiştir. Ayaklanma esnasında adadaki binaların büyük bir kısmı tahribata uğramıştır. İsyandan sonra ekonomik kaynaklar Sultan II Mahmut'un emriyle ya Müslüman ailelere satılmış veya emaneten verilmiştir. 1824 yılında kenti terk etmek zorunda bırakılan halkın geri dönmelerine izin verilir.

1832 yılında bir fermanla geri dönmelerine izin verilen Rum halka malları iade edilir ve mülkiyet hakkı tanınır. 1840 yılında kaza yapılarak Karasi (Balıkesir) sancağına bağlanarak özerklik tamamen ortadan kaldırılır.1862 yılında Yunda belediye olur. Osmanlı ile Rum halk anlaşarak belediyeyi kurarlar. Ada belediyesi için kazdırılan ilk mührün etrafında Yunanca olarak "Moshonisia Belediyesi 1862" yazmaktadır.

Mührün ortasında ise Osmanlıca olarak "Daire-i Belediye Cezire-i Yunda" yazmaktadır. Daha sonraları mührün ortasındaki Osmanlıca yazının yanlış okunması sonucu "Cunda" sözcüğü ortaya çıkmıştır. 1922 yılındaki mübadele ile adadan ayrılan Rumlarla yapılan görüşmelerde hiçbiri adanın adını "Cunda" olarak bilmemektedir. Ada hakkında kitap yazan Rum yazarlarda, Türklerin adaya Yunt Adası dediklerini yazarlar.

Ada belediyesi Eylül 1952 yılında yapılan oylama sonucunda iki mahalle olarak (Namık Kemal Mahallesi ve Mithat Pasa Mahallesi) Ayvalık'a bağlanır. İzmir Yunanlılar tarafından işgal edildiği dönemde Ayvalık'a özel bir önem vermişlerdir. Cunda ve Ayvalık 29 Mayıs 1919 da Yunan ordusu tarafından işgal edilmiştir. İşgale 172. Alay Komutanı Kaymakam Ali Bey (Atatürk'ün Nutukta belirttiği Afyonkarahisar mebusu Ali Çetinkaya) karşı koymuştur.

Yunan ordusu Anadolu'ya çıktıktan sonra ilk direnişle Ayvalık'ta karşılaşmış, Kurtuluş Savaşının ilk kurşunu Yarbay Ali Çetinkaya tarafından Ayvalık'ta atılmıştır. 15 Eylül 1922 yılında tekrar Türk topraklarına katılan adaya Cumhuriyet döneminde Ali Bey ismi verilmiştir. 13 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması Yunanistan ile Anadolu arasında ki büyük göçün başlangıcı olmuştur. Tarihin ilk ve tek mübadele uygulaması 1923–1924 yıllarında tamamlanmıştır.

Mübadele sonucunda Ayvalık bölgesine Girit, Rumeli ve Midilli Adası'ndan Türkler gelmiştir. Adaya Midilli ve Girit'ten gelen Türkler yerleştirilmiştir. Adanın 1700-1800'lü yıllarda ekonomik, sosyal, kültürel yönden bu günkü durumundan daha çok gelişmiş olduğu bilinmektedir. Fakat bölgede yaşanan depremler gelişmenin ilerlemesine engel teşkil etmiştir. Asıl tahribat ise 5 Ekim 1944 yılındaki depremde yaşamıştır. Depremde adada ölüm olmamasına rağmen pek çok binanın tahrip olmasına neden olmuştur.

Zeytincilik, balıkçılık ve turizm adanın önemli ekonomik faaliyetleridir.1976 yılında Ayvalık ve çevresindeki 17.900 hektarlık alanın doğal ve tarihi sit alanı olarak kabul edilmiş olması Adanın mimari yapısının korunmasında etkili olmuştur. Ayvalık merkezine 8 km . olan Ada ile Ayvalık arasında belediye otobüsleri ile ulaşım sağlanmaktadır. Ayvalık merkezden metropol kentlere yaz kış otobüs bulmak mümkündür. Adanın bazı merkezlere uzaklığı

Cunda`nın Coğrafyası

Alibey Adası'nın anakaraya bağlantısı iki ayrı köprü ile sağlanmaktadır. Dolap Boğazı mevkiinde 1896 yılında inşaa edilmiş olan Türkiye'nin ilk boğaz köprüsü, Alibey ve Lale Adalarını birleştirmektedir. Lale Adası ise anakaraya 1817 yılında denizin doldurulmasıyla yapılan 500 metrelik bir hemzemin bir köprü-yol ile bağlanmaktadır. Ayrıca bu ada Kurtuluş Savaşı sırasında düşman kuvvetlerine katılacaktı. Ancak halkımız ada düşman kuvvetlerine gitmesin diye bir gece de taşlarla anakaraya bağlamışlardır adayı….

Cunda`nın Geçim Kaynakları

Alibey Adası son yıllarda yerli turizm merkezleri arasına girmiştir. Özellikle sahil şeridindeki rakı-balık lokantaları ve içki mezeleri ile bilinir. Günlük tekne gezileri sayesinde civar adalara ve adanın karadan ulaşılması zor bölgelerine gitmek mümkündür. Midilli Adası'na günü birlik seferler ise özellikle yaz aylarında yabancı turistlerin adaya ve Ayvalık'a gelmelerini sağlamıştır.

Ada halkının turizm yanında iki büyük geçim kaynağı vardır: zeytincilik ve balıkçılık. Ada zeytinleri özellikle zeytinyağı üretimi için uygundur.

Cunda`da Turizm

Alibey Adası doğal güzellikleri ve tarihi yapıları nedeniyle koruma altına alınmış ve 1976 yılında Ayvalık ve çevresindeki 17.900 hektarlık alan doğal ve tarihi sit alanı olarak kabul edilmiştir. Alibey Adası'nda mübadele öncesinden, Rum Ortodoks cemaatinden kalma birçok kilise ve manastır mevcuttur. Bu yapıların koruma altına alınması ancak Alibey Adası'nın tanınması ve restorasyon için sermaye aktaracak sponsorların adada mülk satınalmaları ile mümkün olabilmiştir. Son olarak 'Aşıklar Tepesi' olarak bilinen mevkiide bulunan değirmenin restorasyonu 2006 yılında tamamlanmış ve ziyarete açılmıştır. Adada, halen restorasyon için sponsor bekleyen pek çok tarihi eser bulunmaktadır.

Adadaki tarihi binalardan bazıları aşağıdaki gibidir:

* Çamlı Manastır/Taksiyarhis Ta Çamya : Ada merkezinden yaya olarak ve Patriça yolundaki Ekşi Çeşme'nin solundaki yol izlenerek yarım saatte varılabilir
* Koruyan Meryem Manastırı/ Panagias Tis Lekai :Ayvalık Dalyan Boğazından çıkışta sağda zeytin ağaçlarının arasından gözüken boğaza hakim manzaralı restore edilmiş özel mülk
* Ay Işığı Manastırı/ Ai Dimitri Ta Salina : Patriça 2. köyden yürüyüşle 45 dakika mesafededir
* Ayos Apostolos Manastırı/ Adaya giderken köprüyü geçtiğinizde soldaki sahil yoluna saptığınızda 500 metre mesafe sonra sağ yukarıdaki küçük tepeciktedir
* Tavuk Adası Manastırı / Ayiu Ionnu Tu Podromu : Alibey Adası'nın karşısındaki Tavuk Adası üzerinde inşa edilmiştir
* Güvercin Adası Manastırı / Ai Yorgi : Pateriça Körfezinin ortasında, andezitten oluşmuş küçük bir adanın üzerinde inşa edilmiştir
* İlyas Peygamber Manastırı / Profit İliya : Köprünün Ada'ya giriş yönünde 200 metre sonra deniz tarafındadır; temel kalıntılarından az miktarı geriye kalmıştır.
* Kızlar Manastırı / Evangelistriya

Cunda`ya Ulaşım

Nasıl Gidilir.
Cunda Adası Ayvalık Merkeze altı km. uzaklıkta olup her yarım saatte bir Ayvalık meydanından belediye otobüsü her 15 dakikada bir taksibüs kalkmaktadır.

• Edremit 55 km

• Bandırma 223 km
• Efes 216 km
• Bergama 61 km
• Ankara ( Afyon- Hattı)575 km
• Ankara (Eskişehir Hattı)575 km
• İstanbul ( Bursa Hattı)520 km
• İstanbul (Tekirdağ Hattı)488 km
• Çanakkale 167 km
• Balıkesir 127 km

Haritayı Büyütmek İçin Tıklayınız..

Cunda - Gönül Yolu

Daha önceki dönemlerde Ayvalık ile Soğan Adası arasında kara yolu ile ulaşım mümkün değildi. 1817 yılında, Ayvalık ile Soğan Adası arasındaki 500 metrelik alan dolgu ile doldurularak Ayvalık ile Lale Adası arasında kara yolu ulaşımı sağlandı. Yapıldığında genişliği 4,5-5 metreydi. 1960′lardan

itibaren yapılan çalışmalarla bu dolgu alanı genişletilerek yayaların ve araçların rahatça geçebileceği bir genişliğe getirilmiştir.

Cunda Boğaz Köprüsü

Türkiye'nin ilk boğaz köprüsüdür. 1896 yılında inşa edilmiş olan köprü Dolap boğazı mevkiinde Cunda Adası ile Lale Adasını birbirine bağlar.

--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
        Bu grubun  hiç bir siyasi oluşum ,parti, vakıf, örgüt, dernek veya benzeri yapılanmalarla alakası yoktur.Aynı zamanda onlara uzaklığı veya yakınlığıda bulunmamaktadır...
        Müslüman Anadolu İnsanının Tarafında yer alan Gerçek Vatanseverliği ilke edinmiş ,Anti Emperyalist HABER BİLGİ PAYLAŞIM  STANDIDIR.."

            *Grupta yayınlanan  yorum ve yazılardan yazarları sorumludur.Ayrıca harici linklerden de Anadolu Haber Günlüğü Mesul değildir...
-----------------------------------------------------------------....
"ANADOLU HABER GÜNLÜĞÜ" Haber Bilgi Paylaşım  grubu.
 Bu gruba posta göndermek için , mail atın : anadoluhaber@googlegroups.com
 Bu gruba üyeliğinizi sonlandırmak için şu adrese e-posta gönderin: anadoluhaber-unsubscribe@googlegroups.com
 Daha fazla seçenek için, http://groups.google.com/group/anadoluhaber?hl=tr
adresinde bu grubu ziyaret edin
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---